---

Πεμ 03 Αυγ 2006

ΦΩΤΙΑ… ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΕΣ

Με τον αυθορμητισμό της τσέχικης περιόδου του, που θα χαρακτήριζε κυρίως τους «Έρωτες μιας ξανθιάς», και με τις αλληγορικές διαθέσεις που θα επανέρχονταν στην «Φωλιά του κούκου», ο Milos Forman σκηνοθέτησε το 1967 το λιγότερο γνωστό «Φωτιά… πυροσβέστες» και αμέσως μετά πέρασε οριστικά στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Πρόκειται για μια πικρή, άκρως αποτελεσματική κωμωδία 70 λεπτών, που διαδραματίζεται σχεδόν εξολοκλήρου σε κλειστό χώρο και καταγράφει μια αλυσιδωτή αντίδραση παραλογισμών και αναποδιών κατά την διάρκεια του ετήσιου χορού του πυροσβεστικού σώματος. Πρόκειται επίσης για μια παμπόνηρη, αμφιλεγόμενη πολιτική αλληγορία, παράμετρος στην οποία θα επανέλθουμε.

Τα βασικότερα στοιχεία του – άψογα υπολογισμένου σε σεναριακό και σκηνοθετικό επίπεδο – πανικού που σπέρνεται εξελικτικά στον μικρόκοσμο του «Φωτιά… πυροσβέστες» είναι η εξόφθαλμη ηλιθιότητα και η ανικανότητα για τα στοιχειώδες. Πριν ακόμα να πέσουν οι τίτλοι της αρχής, παρακολουθούμε την εξωφρενική ασυνεννοησία των πυροσβεστών για ένα απλούστατο ζήτημα, όπως και την αμηχανία ορισμένων εξ αυτών μπροστά σε μια παντελώς ακίνδυνη φωτιά.

Καθώς μπαίνουμε στο «ζουμί» της ταινίας, το πανηγύρι φουντώνει για τα καλά: οι αρχι-πυροσβέστες επιστρατεύουν τις πλέον ανορθόδοξες μεθόδους για να επιλέξουν την… μις με το ζόρι που θα παραδώσει ένα τιμητικό δώρο στον ετοιμοθάνατο πρόεδρο του σώματος. Ο Forman αξιοποιεί στο έπακρο τις απορημένες, βλακώδεις αλλά και συμπαθείς φάτσες των πυροσβεστών, που ιδροκοπούν καθώς αναζητούν την ιδανική καλλονή μέσα στον συνωστισμό και την φούρια του χορού. Παράλληλα, σε μέγιστο ζήτημα ανάγεται η φύλαξη των δώρων που θα διανεμηθούν μέσα από την πώληση λαχνών – η κατάσταση θα περιπλεχτεί ακόμη περισσότερο όταν το καθήκον καλέσει τους πυροσβέστες, με κωμικοτραγικά εν γένει αποτελέσματα που θα μας οδηγήσουν και στην τελική ευθεία της ταινίας.

Ακόμα και μια επιπόλαιη θέαση του «Φωτιά… πυροσβέστες» καθιστά εμφανή, τουλάχιστον στους ελαφρώς υποψιασμένους, την ανελέητη σάτιρα του Forman στο κομουνιστικό καθεστώς: από το σχήμα του αναμνηστικού δώρου και την προχωρημένη, αταίριαστη πια ηλικία του προέδρου που (δεν) το λαμβάνει, μέχρι το επάγγελμα των ηρώων, την γελοιωδώς γραφειοκρατική συμπεριφορά και την μη εκτέλεση των καθηκόντων τους, οι αναλογίες είναι αν μη τι άλλο σαφείς. Ο Forman, ωστόσο, θα κατορθώσει να ρίξει στάχτη στα μάτια της λογοκρισίας με το πρόσχημα της αθώας, ελαφρώς μπουρλέσκ κωμωδίας που τελικά δεν επιρρίπτει ευθύνες σε κανέναν συγκεκριμένα. Εάν αυτή η παραμυθική αφαίρεση μπορεί να καταστρέψει την σοβαρότητα μιας πολιτικής αλληγορίας (όπως πιστεύω ότι συμβαίνει εδώ), δεν θίγει στο παραμικρό την θεατρογενή ζεστασιά του «Φωτιά… πυροσβέστες», τον απόλυτα συμπαγή ρυθμό του, την ισορροπία που πετυχαίνει ανάμεσα στο παράλογο και το αληθοφανές. Μια ενδεδειγμένη εισαγωγή στον, άγνωστο για πολλούς, πλανήτη του τσέχικου σινεμά, αλλά και μια εκλεκτική συγγένεια με το σύμπαν του Emir Kusturica.

Βαθμολογία: (7/10)

---